Rathwa

રેહથાણ

અહીં લાખો

ભાષા/બોલી

અહીં લાખો

કુળદેવી/કુળદેવતા

અહીં લાખો

પહેરવેશ

અહીં લાખો

રાઠવા
આ જાતિનું નામ “રથબિસ્ટાર” શબ્દ પરથી ઉતરી આવ્યું છે, જેનો અર્થ જંગલ અને પર્વતીય વિસ્તારો છે. આમ જે લોકો રથબિસ્ટારના રહેવાસી છે તેમને રથવાસ કહેવામાં આવે છે. તેઓ રથવા કોળી તરીકે પણ ઓળખાય છે. તેઓ મધ્યપ્રદેશ સાથેના રાજ્યથી તેમના સ્થળાંતરને યાદ કરે છે. તે મુખ્યત્વે વડોદરા જિલ્લાના છોટા ઉદેપુર, જબુગામ અને નસવાડી તાલુકામાં અને પંચમહાલ જિલ્લાના હાલોલ, કાલોલ અને બારીયા તાલુકામાં વહેંચવામાં આવે છે. 1981 ની વસ્તી ગણતરી મુજબ, તેમની કુલ વસ્તી 3,08,640 હતી. 2001 ની વસ્તી ગણતરી પ્રમાણે રાઠવાની વસ્તી 5,35,284 હતી જેમાંથી 273296 પુરુષ અને 2,61,988 મહિલાઓ હતી. રથવી એ કુટુંબ અને સગપણ સાથેના સંવાદોનું માધ્યમ છે જ્યારે અન્ય લોકોના સંબંધમાં અને ગુજરાતી સ્ક્રિપ્ટ લખવા માટે ગુજરાતીનો ઉપયોગ થાય છે. તેઓ હિન્દીમાં પણ બહારના લોકો સાથે વાતચીત કરે છે. પુખ્ત પુરૂષ સભ્યોનો પરંપરાગત ડ્રેસ લંગોટી (કમરનું કાપડ), કચુતા અને ફેન્ટા (હેડગિયર) છે. હવે યુવાનો પેન્ટ અને શર્ટ પહેરે છે. સ્ત્રી સભ્યો ઘાઘરો (નીચલા વસ્ત્રો) અને ચોલીયા (ઉપલા વસ્ત્રો) સાથે પોશાક પહેરે છે. સ્ત્રીઓ ચાંદી (ચાંદી) ની બનેલી કલા (આર્મલેટ) પહેરે છે પણ પુરુષોની કળા (આર્મલેટ) લોખંડની હોય છે. તેઓ કાંડા પર ફાસી પણ પહેરે છે જે ચાંદીથી બને છે. તેઓ બીટી (આંગળીની રીંગ) પહેરે છે. તેમના શરીર પર ટેટૂના નિશાન છે. તેઓને અનુસૂચિત જાતિઓની સૂચિમાં શામેલ કરવામાં આવ્યા છે.

રાઠવાના પ્રસંગોપાત માંસાહારી હોય છે. તેઓ માંસની માછલી, ઇંડા અને ચિકન લે છે. તેઓ મુખ્ય ખોરાક તરીકે રોટલા (હોમમેઇડ બ્રેડ), ચોખા, દાળ (કઠોળ) અને સબજી (શાકભાજી) લે છે. પામોલીન તેલ એ રસોઈનું માધ્યમ છે. Availableતુ મુજબ ઉપલબ્ધ શાકભાજીનું સેવન કરવામાં આવે છે. તેઓ બિન-આલ્કોહોલિક પીણાં કadી (છાશ) અને છાસ (મસાલાવાળા માખણ-દૂધ) લે છે. તેઓ ઘરેલુ પીવામાં આલ્કોહોલિક પીણાં અને તમાકુનો ધૂમ્રપાન પણ કરે છે.

સમુદાયમાં વિવિધ પેથા (કુળો) જેવા કે હમાનીયા, થેબેરિયા, મહાનિયા, કોઠારી બાકા, ફડિયા વગેરે છે જે અસાધારણ છે. રથવા તેમને સ્થાનિક સામાજિક વંશવેલોમાં મધ્યમ ક્રમ ધરાવતા તરીકે માને છે પરંતુ અન્ય સમુદાયો તેમને નીચલા સ્તરે મૂકે છે. તેઓ પિતાના નામ અને સમુદાયનું નામ તેમના નામ સાથે જોડે છે.

રથવાસ અંત endપ્રેમી છે. એક માણસ તેના મામાની પુત્રી અને પિતાના ભાઈની પુત્રી સાથે લગ્ન કરી શકતો નથી. પહેલાં બાળલગ્નની પ્રથા કરવામાં આવતી હતી, પરંતુ હાલના દિવસોમાં, છોકરીઓની બાબતમાં લગ્નજીવનની સરેરાશ વય બારથી વીસ વર્ષ અને છોકરાઓના કિસ્સામાં વીસથી ચોવીસ વર્ષ થઈ ગઈ છે. લગ્ન જોડાણો માતાપિતા દ્વારા અથવા મોટા સભ્યો દ્વારા વાટાઘાટો કરવામાં આવે છે. એકલોપમેન્ટ દ્વારા લગ્ન કરવાની પણ પ્રથા છે. કેટલીકવાર, તેઓ મેળામાં તેમના જીવન સાથીઓની પણ પસંદગી કરે છે. એકવિધતા એ લગ્નનું સામાન્ય સ્વરૂપ છે. કપાળ પર સિંદુર (સિંદૂર) પરિણીત મહિલાનું પ્રતીક છે. લગ્ન સમયે કન્યા-પિતાને કન્યા-ભાવ આપવામાં આવે છે. તેઓ લગ્ન પછી પેટ્રિલોકલ નિવાસને અનુસરે છે, કેટલીકવાર લગ્ન પછી તરત જ નવા નિવાસો પણ બનાવવામાં આવે છે. છૂટાછેડાના કેસો પાછળના મુખ્ય કારણો ક્યાં તો જીવનસાથી અથવા નપુંસકતા વચ્ચેના માલ-એડજસ્ટમેન્ટ છે. છૂટાછેડાની વળતર પત્નીને અપાય છે. છૂટાછેડાના કેસમાં બાળકો માતાની જવાબદારી હોય છે. ફક્ત પતિ જ છૂટાછેડા લઈ શકે છે. વિધવા-વિધવા અને છૂટાછેડાનાં પુનર્લગ્ન માન્ય છે, પરંતુ વાસ્તવિક લગ્ન સમારંભની વિસ્તૃત વિધિઓ કરવામાં આવતી નથી.

પરમાણુ પરિવારો વિસ્તૃત પ્રકારનાં પરિવારો ઉપર વર્ચસ્વ ધરાવે છે. બહુ (પુત્રવધૂ) અને સાસુર (પતિના પિતા) વચ્ચે અવગણના સંબંધ છે. મોટી બહેનના પતિ અને પત્નીની નાની બહેન વચ્ચે જોકિંગ રિલેશનની મંજૂરી છે. કેટલીકવાર પરિવારોમાં તકરાર પૂર્વજોની સંપત્તિના વિભાજન પર .ભી થાય છે. પુરુષ સમાનતા એ વારસોનો નિયમ છે. મોટો દીકરો કુટુંબના વડા તરીકે પિતાને સંતાડે છે. આંતર-પારિવારિક જોડાણ પરસ્પર સહયોગ પર આધારિત છે.

રાઠવા મહિલાઓ કૃષિ કામગીરીમાં ભાગ લે છે. આ ઉપરાંત તેઓની પશુપાલન, બળતણ સંગ્રહ અને પીવાલાયક પાણી લાવવામાં નોંધપાત્ર ભૂમિકા છે. ધાર્મિક ક્ષેત્રમાં પણ તેમની ભૂમિકા છે પરંતુ રાજકીય ક્ષેત્રમાં તેમની ભાગ્યે જ ભૂમિકા છે. પરિવારનો એકંદર ખર્ચ ઘરના પુરુષ સભ્યો દ્વારા નિયંત્રિત થાય છે. મહિલાઓનો દરજ્જો પુરુષો કરતા ઓછો હોય છે.

પ્રથમ ડિલિવરી સગર્ભા સ્ત્રીના જન્મજાત ઘરે થાય છે. પૂર્વ-ડિલિવરી પ્રતિબંધો અવલોકન કરવામાં આવે છે અને તેને ગર્ભાવસ્થાના અદ્યતન તબક્કામાં સખત મહેનત કરવાની મંજૂરી નથી. બાળકના ડિલિવરી પછી ચાલીસથી ચાલીસ પાંચ દિવસનું પ્રદૂષણ અવધિ મનાવવામાં આવે છે. નામકરણ એક વર્ષ પછી કરવામાં આવે છે. પુરૂષ બાળકના કિસ્સામાં ફક્ત એક વર્ષ પછી મુંડન (માથાના વાળની ​​હજામત કરવી) વિધિ કરવામાં આવે છે. વાસ્તવિક લગ્ન સમારોહ પહેલા સગાઈ બેટ્રોથલ દ્વારા કરવામાં આવે છે). લગ્નની વિધિ મંડપ (લગ્ન મથક) માં કન્યાના નિવાસસ્થાન પર થાય છે. પૂજારા (પવિત્ર નિષ્ણાત) ધાર્મિક વિધિમાં કાર્ય કરે છે. ચાર / યુગ (ઘડિયાળની દિશામાં પરિભ્રમણ) પવિત્ર અગ્નિની આસપાસના દંપતી દ્વારા કરવામાં આવે છે. લગ્નની વિધિ પૂર્ણ થયા પછી કન્યાના પિતા દ્વારા વરરાજાની પાર્ટી માટે તહેવારની ગોઠવણ કરવામાં આવે છે. લગ્ન વરરાજાના નિવાસ સ્થાને કરવામાં આવે છે.

મૃતકોનું અંતિમ સંસ્કાર કરવામાં આવે છે. વિધવા ઘડિયાળની વિરોધી દિશામાં મૃતકની કાંઠે ફરતી હોય છે અને તેનાથી પતિના આત્માને વૈવાહિક સંબંધોથી મુક્ત કરે છે. અંતિમ સંસ્કાર પછી ત્રીજા દિવસે મોટો પુત્ર માથું મુંડાય છે. ઇગર્મા, બર્મા અને તેર્મા (11 મી, 12 અને 13 મા દિવસ) દિન વિધિ અંતિમ સંસ્કાર પછી કરવામાં આવે છે. તેર્માના દિવસે સગપણ સભ્યોને તહેવાર આપવામાં આવે છે. રાઠવાના અર્થતંત્ર મુખ્યત્વે ખેતી પર આધારિત છે. તેઓ મોટાભાગે નાના અને સીમાંત જમીન ધારકો છે. કેટલાક જમીન વિહોણા લોકો દૈનિક મજૂરો અને ખેતમજૂરો તરીકે પોતાનું ગુજરાન ચલાવે છે. ખેતમજૂરોને દરરોજ રોકડમાં મહેનતાણું મળે છે. તેઓ વન ઉત્પાદનો પણ એકત્રિત કરે છે અને બજારમાં વેચે છે. ક્યારેક તેઓ સસલા અને અન્ય રમતનો શિકાર કરવા જાય છે.

રથવા પાસે તેમની પરંપરાગત સમિતિ છે. જાણકાર વ્યક્તિઓ આ કાઉન્સિલના સભ્યો છે, જે વ whoઇસ-વોટ દ્વારા ચૂંટાયેલા છે. સરપંચ પંચાયત પ્રમુખ છે. પોલીસ પટેલ સમાજના વડીલોની ઉપસ્થિતિમાં વિવાદોનું સમાધાન લાવે છે. પોલીસ કક્ષાએ સ્થાનિક કક્ષાએ ખૂબ મહત્વનું પદ છે. જો વિવાદોનો મિલનસાર સમાધાન ન થાય તો પોલીસ કાર્યવાહી આગળની કાર્યવાહી માટે પોલીસ પટેલે જાણ કરી હતી. રૂomaિગત છે કે ગામના દરેક નાના મોટા કાર્યક્રમમાં પોલીસ પટેલ હાજર હોવો જ જોઇએ.

રાઠવા લોક ધર્મના અનુયાયીઓ છે. તેમાં હિન્દુ ધર્મના તત્વો છે. તેઓ તેમના સર્વોચ્ચ દેવતા ભગવાન બાબા દેબમાં વિશ્વાસ કરે છે જે તેમના ગામના દેવતા પણ છે. તેઓ ઘોડો, વાળ, હાથી અને cameંટ જેવી ચીજોની પૂજા કરે છે જે કુંભાર દ્વારા તૈયાર કરવામાં આવે છે. પૂજારા (પવિત્ર નિષ્ણાત), જેને ગોર પણ કહેવામાં આવે છે. તેમની પાસે તેમના પોતાના સમુદાયના પાદરીઓ છે. તેઓ દિવાળી, હોળી, દશેરા, ઉજાની અને પિથોરાના તહેવારોમાં પણ ખૂબ ઉત્સાહ સાથે ભાગ લે છે. સ્વામિનારાયણ ચળવળથી પ્રભાવિત રથવા સમુદાયના એક ભાગને ભગત કહેવામાં આવે છે. તેઓ સંપૂર્ણ શાકાહારી છે. બીજા વિભાગને જગત કહેવામાં આવે છે જેઓ માંસાહારી છે. આ વિભાગો સામાજિક-ધાર્મિક ચળવળની અસરને કારણે છે, જે ભાગ્ય તરીકે માંસાહારીઓથી માંસ શાકાહારીઓમાં બદલાયા છે. તેઓ તહેવારો સમયે તેમના દેવો સમક્ષ પક્ષીઓની બલિ ચ .ાવે છે.

સમુદાયના લોકો તેમના શરીર પર છૂંદણા કરવા અને પીથોરા પેઇન્ટિંગ્સ માટે પ્રખ્યાત છે. તેઓ તેમના ઘરોની દિવાલો પર વાળ, ofંટ, હાથી વગેરેના સૂત્રોનો ઉપયોગ કરે છે. દરેક ગામોમાં જાન્યુઆરી-ફેબ્રુઆરી મહિનામાં હોળી પહેલા પિથોરા પર એક ઉત્સવ મનાવવામાં આવે છે. બકરીની બલિ ચ andાવવામાં આવે છે અને અન્ય ધાર્મિક વિધિઓ મનાવવામાં આવે છે. તેને પિથોરા પેઇન્ટિંગ્સનો તહેવાર કહેવામાં આવે છે. તેમની પાસે તેમના પોતાના લોક-ગીતો અને લોક-વાર્તાઓ છે. લગ્ન સમારોહ સમયે તેમના દ્વારા લોક ગીતો ગવાય છે. તેઓ તહેવારો અને લગ્ન સમયે નૃત્ય કરે છે અને સંગીત ભજવે છે.

પરંપરાગત રીતે રાઠવાઓ ન તો વણકર અને હરિજનો પાસેથી પાણી અને ભોજનનો સ્વીકાર કરે છે કે ન તો બદલો કરે છે પરંતુ હરિજન, વણકર, મસાબા, ધનકા અને ભીલાલાઓ રથવાથી પાણી અને ખોરાક સ્વીકારે છે. કોલીઓ, પટેલ્સ, રાજપૂતો અને બર્ધમાન તેમને શ્રેષ્ઠ ગણવામાં આવે છે; તેથી તેઓ રાથાવાસનું પાણી અને ખોરાક સ્વીકારતા નથી. ધર્મભાઇ અને ધરમબહેન જેવી વિધિ આધારિત સગપણ સમુદાયના સભ્યોમાં છે. કેટલાક પોલીસ સેવા, બોર્ડર સિક્યુરિટી ફોર્સ અને સરકારી વિભાગોમાં કારકુની તરીકે રોકાયેલા છે. પરંપરાગત પ્રતિબંધો અમુક હદ સુધી ઓછી કરવામાં આવી છે. આજકાલ, દરેક સમુદાયના સભ્યો સમાન જળ સ્ત્રોતો વહેંચે છે અને માર્ગ, શાળાઓ વગેરેની સુવિધાઓમાં સરળતાથી પ્રવેશ મેળવે છે ખેડૂત-મજૂર સંબંધો પણ કરાર મજૂરના રૂપમાં અસ્તિત્વમાં છે અને આ સંબંધો છેલ્લા ચાર અથવા અસ્તિત્વમાં આવ્યા હતા પાંચ વર્ષ.

Educationપચારિક શિક્ષણ પ્રત્યે સમુદાયનું વલણ અંશત the છોકરાઓ માટે અનુકૂળ છે. છોકરાઓ માધ્યમિક સ્તર સુધી અભ્યાસ કરે છે જ્યારે છોકરીઓ પ્રાથમિક કક્ષા સુધીનો અભ્યાસ કરે છે. છોકરીઓ સામાજિક-આર્થિક કારણોને લીધે અભ્યાસ છોડી દેતી હોય છે, અને આર્થિક કારણોસર છોકરાઓ ડ્રોપ-આઉટ થાય છે. તેમનું વલણ એલોપેથીક મેડિકેર પ્રત્યે સાનુકૂળ છે. બાળકોને શાળાઓ તરફથી મધ્યાહ્ન ભોજન મળે છે. લાકરી (અગ્નિ લાકડું), ગોબર-કેક અને કેરોસીન તેલ એ મુખ્ય બળતણ સંસાધનો છે. તેઓ કૃષિ ઉત્પાદનમાં વધારો કરવા માટે જૈવિક ખાતર તેમજ રાસાયણિક ખાતરોનો ઉપયોગ કરે છે. તેમની આર્થિક સ્થિતિ નબળી હોવાને કારણે બચત પ્રત્યેનો તેમનો વલણ અનુકૂળ નથી.